Γεννιέται στις 22 Δεκεμβρίου του 1915 στην Αμαλιάδα ο Νίκος Μπελογιάννης. Γόνος οικογένειας μεταναστών, ο Μπελογιάννης ανέπτυξε πολιτική δράση από τα σχολικά του χρόνια, κερδίζοντας τον σεβασμό των συμμαθητών του, οι οποίοι τον αποκαλούσαν «σοφό».
- Από τον Γιάννη Μπάκο
“Ζει σ’ όλους τους καιρούς, σ’ όλους τους τόπους, το κάθε σπίτι, σπίτι του δικό.”
Μέλος του ΚΚΕ από το 1934, ο Μπελογιάννης ανέπτυξε αντιφασιστική δράση την περίοδο της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά, όταν και το αντικομμουνιστικό μένος βρισκόταν στο απόγειο του. Το 1936 συλλαμβάνεται όντας φαντάρος, καθώς είχε αναπτύξει πολιτική δράση στο στράτευμα, κάτι που απαγορεύεται μέχρι και σήμερα. Δραπέτευσε από τις φυλακές Ακροναυπλίου για να ενταχθεί στον ΕΛΑΣ και να πολεμήσει τους κατακτητές. Με την απελευθέρωση της χώρας από τους ναζί και το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου ο Μπελογιάννης αναλαμβάνει ρόλο Πολιτικού Επιτρόπου της 10ης Μεραρχίας του Δημοκρατικού Στρατού και μετά την ήττα, εγκαταλείπει τη χώρα, βρίσκοντας προσωρινό καταφύγιο στις γειτονικές σοσιαλιστικές χώρες. Η λήξη του εμφυλίου βρίσκει την Ελλάδα σε μια φοβερή πολιτική αστάθεια, με τις πολιτικές διώξεις να μην έχουν σταματημό παρά την συμφωνία της Βάρκιζας.
Το 1950 επιστρέφει στην Ελλάδα, ως μέλος πλέον της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, με εντολή να ανασυγκροτήσει και να οργανώσει τους μηχανισμούς του κόμματος στην Αθήνα, το οποίο βάσει νόμου θεωρείται παράνομο και προδοτικό. Ο Μπελογιάννης έφτασε την χώρα με πλαστό διαβατήριο, με πρωταρχικό στόχο να καθαρίσει τις βάσεις του κόμματος από του «χαφιέδες» της ασφάλειας, με τους οποίους είχε γεμίσει σύμφωνα με τον Ζαχαριάδη, ο οποίος συντόνιζε από το Βουκουρέστι την ανασυγκρότηση του ΚΚΕ. Η σύντροφος του, Έλλη Παππά υποστήριζε πως σκοπός της άφιξης του Μπελογιάννη ήταν η «ειρηνική μετάβαση», από το εμφυλιακό κλίμα στην μετέπειτα εποχή.
Την ίδια στιγμή ο ψυχρός πόλεμος βρισκόταν στο ξεκίνημα του. Οι ηγέτες των μεγάλων κρατών είχαν μοιράσει τις σφαίρες επιρροής τους, με τους Τσώρτσιλ και Στάλιν να αποφασίζουν πως η Ελλάδα θα περνούσε στην πλευρά της Δύσης. Αυτό στην πράξη σήμαινε πως η επιρροή των κομμουνιστών στην χώρα μας δεν έπρεπε να ξεπερνάει το 10% του πληθυσμού.
Το Δεκέμβρη του 1950 ο Νίκος Μπελογιάννης συλλαμβάνεται και μαζί με 93 συντρόφους του, έπειτα από εννιά μήνες βασανιστηρίων, οδηγείται ενώπιον του έκτακτου στρατοδικείου. Η παγκόσμια πολιτική σκηνή την ίδια περίοδο συγκλονίζεται από την προπαγάνδα που ήταν αποτέλεσμα της σφοδρής σύγκρουσης του καπιταλισμού με τον υπαρκτό σοσιαλισμό. Οι Αμερικανοί προπαγάνδιζαν τους κομμουνιστές ως κλέφτες, δολοφόνους και απατεώνες που θέτουν σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη, ενώ η άλλη πλευρά, με την ανάληψη της εξουσίας από τον Μάο στην Κίνα, καμάρωνε πως το 1/3 του πλανήτη κατοικείται από κομμουνιστές.
Την 1η Μαρτίου, ο Νίκος Μπελογιάννης, κρατώντας ένα γαρύφαλλο όπως κάθε μέρα κατά τη διάρκεια της δίκης, ακούει τον πρόεδρο του στρατοδικείου να ανακοινώνει ότι μαζί με επτά συντρόφους καταδικάζεται σε θάνατο. Ο πρωθυπουργός Πλαστήρας ανακοινώνει πως οι κομμουνιστές δεν θα εκτελεσθούν, αφού ο νόμος προέβλεπε πως η καταδίκη σε θάνατο μπορεί να μετατραπεί σε ισόβια κάθειρξη αν δεν συνδέεται με κατασκοπεία. Η ασφάλεια, όμως, σε συνεργασία με τις Αμερικάνικες αρχές ανακάλυψε ασυρμάτους του ΚΚΕ σε μια βίλα στην Γλυφάδα και σε ένα σπίτι στην Καλλιθέα, με αποτέλεσμα ο Μπελογιάννης να κατηγορηθεί και για κατασκοπεία, αφού βρέθηκαν και σήματα προς τις Σοβιετικές μυστικές υπηρεσίες.
Παρά την διεθνή κατακραυγή και τις πιέσεις για απόδοση χάριτος στον Μπελογιάννη, ο βασιλικός επίτροπος συνταγματάρχης Αθανασούλας ανακοινώνει στους Μπελογιάννη, Καλούμενο, Αργυριάδη και Μπάτση ότι η αίτηση χάριτος απορρίφθηκε και στις 4:12 π.μ. της 30ης Μαρτίου 1952, ο Νίκος Μπελογιάννης εκτελείται μαζί με τους συντρόφους του στο Γουδί.
Το 1981 η Μαρία Δημητριάδη μαζί με την Αφροδίτη Μάνου τραγούδησαν αντάρτικα τραγούδια υπό την διεύθυνση του Θάνου Μικρούτσικου. Στον δίσκο «Αντάρτικα» περιλαμβάνεται και το τραγούδι «Ο Μπελογιάννης ζει», μια ωδή στο έργο αλλά κυρίως στο πνεύμα του μεγάλου αγωνιστή της αριστεράς.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ στον Δρόμο της Αριστεράς, το Σάββατο 17.12.2016
Κάθε Σάββατο κυκλοφορεί στα περίπτερα το έντυπο Νόστιμον Ήμαρ ένθετο στον Δρόμο της Αριστεράς.
