Από την Γιάννα Παπαπαύλου
Un condor του Γιάννη Κολόζη
To ντοκιμαντέρ «Un Condor» του Γιάννη Κολόζη αφηγείται την ιστορία του Σέρχιο Κοντρέρας, ενός εξόριστου Χιλιανού, επί της δικτατορίας του Πινοσέτ, που επιστρέφει στη χώρα του μετά από τέσσερις δεκαετίες. Ξεκινώντας ως ένα σπουδαστικό project, το οποίο ολοκληρώθηκε μέσω crowdfunding, η ταινία οδηγείται από τη γεμάτη ζωντάνια ιδιοσυγκρασία του Σέρχιο, οι αφηγήσεις του οποίου συνοψίζουν το πρόσφατο παρελθόν ενός έθνους σε ένα πρόσωπο, υπό τη μορφή αλληγορικών παραλληλισμών και συσχετισμών.
Ο πατέρας του, πλούσιος γόνος Ισπανικών καταβολών και η μητέρα του, φτωχή υπηρέτρια, απόγονος φυλής της Παταγονίας, συνοψίζουν το επικρατέστερο σχήμα κοινωνικών ανισοτήτων από την πρώιμη ιστορία της Χιλής. Για τους μεν, η ύπαρξη του αποτελούσε ντροπή για ιεραρχικούς λόγους με τον κατ’οίκον περιορισμό να αποτελεί τον τρόπο συγκάλυψης της παρουσίας του. Για τους δε, λόγοι τιμής και ατόφιας διατήρησης της φυλής τους, ειδικότερα από Ευρωπαίους, καθιστούσαν την ύπαρξη του απαγορευτική. Ο ίδιος, χωρίς να γίνεται κατηγορηματικός και εν μέσω ευχάριστων αναπαραστάσεων της παιδικής του συμπεριφοράς, μας χαρίζει μια γλυκιά αφήγηση από την παιδική και ενήλικη ζωή του, που μοιράστηκε ανάμεσα στα πλούτη και τη φτώχεια, την αφάνεια και την αποκάλυψη, εστιάζοντας πάντοτε στην ομορφιά των αναμνήσεων αυτών.
Ενδιαφέρον έχουν οι αφηγήσεις του Σέρχιο για την περίοδο της δικτατορίας, οι οποίες καταδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο ο ολοκληρωτισμός και η εξουσία μπορούν να δημιουργήσουν μια πολεμική μάζα από άτομα που χάνουν την ατομικότητα και το χαρακτήρα τους και γίνονται ικανά να σκοτώσουν. Ο ίδιος αρνήθηκε να συμμετέχει στις βιαιοπραγίες εναντίον των ίδιων των συμπατριωτών του, ακόμη κι αν αυτό συνεπαγόταν το βίαιο εξορισμό του σε ηλικία 17 ετών. Ο Ελία Κανέττι στο «Μάζα και Εξουσία», μιλάει για «δεδηλωμένες εποχές θανάτου», στις οποίες ο θάνατος στρέφεται προς μια ορισμένη ομάδα στο σύνολο της, αυθαίρετα διαλεγμένη, και πως η προθυμία με την οποία οι άνθρωποι δέχονται να σκοτώσουν-αφανίσουν τη συγκεκριμένη ομάδα, έχει τη ρίζα της στη δειλία του μεμονωμένου ατόμου μπροστά στο θάνατο. Για τον Σέρχιο, ο θάνατος αποτελεί ένα ακόμα ταξίδι. Ο ίδιος δε θεωρεί τον εαυτό του επαναστάτη, ούτε η ίδια η ταινία κατευθύνεται προς μια ηρωική σκιαγράφηση του, αυτό όμως που αναδεικνύεται είναι η πορεία μιας ζωής, όπου οι αποφάσεις πάρθηκαν χωρίς φόβο.
Σκιαγραφώντας με απλότητα και ευαισθησία το πορτρέτο του Σέρχιο Κοντρέρας και ξεπερνώντας τον σκόπελο του διδακτισμού, ο Γιάννης Κολόζης μεταφέρει στην οθόνη την όμορφη ιστορία ενός ανθρώπου όπου οι θετικές και οι αρνητικές εμπειρίες αποτελούν μια ακόμη εξελικτική διαδικασία στο ταξίδι της ζωής του.
Το Un Condor έχει βραβευτεί με Βραβείο Σκηνοθεσίας και 2ου Καλύτερου Ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας, Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ και Βραβείο Κοινού στο Διεθνές Φεστιβάλ Ψηφιακού Κινηματογράφου της Αθήνας και Βραβείο Κοινού στο London Greek Film Festival.
*Το ντοκιμαντέρ Un Condor, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κολόζη θα προβάλλεται από την Πέμπτη 6/10 και κάθε μέρα στις 21:30 στο Σινέ Αλκυονις, Ιουλιανού 42 – 46, πλ. Βικτωρίας.