του Νικήτα Φεσσά
Όταν πριν από είκοσι περίπου χρόνια οι αλλόκοτοι X-Men – αλληγορία για κάθε είδους Άλλο — εκρήγνυντο για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη, ρίγη συγκίνησης διαπερνούσαν τα geeks αυτού του πλανήτη (ήμουν ένα από αυτά). Οι φίλοι των κόμικς έβλεπαν τους μεταλλαγμένους ήρωες και ηρωίδες των παιδικών τους χρόνων με τη σεβάσμια μορφή των θεατρικών McKellen και Patrick Stewart, ενώ η ταινία του Bryan Singer υπήρξε το ντεμπούτο του Hugh Jackman ως Wolverine, τον ρόλο που τον καθιέρωσε και με τον οποίο ταυτίστηκε.
Το σίκουελ με τίτλο X-2, χαιρετίστηκε από κοινό και κριτικούς ως μια από τις καλύτερες υπερηρωικές ταινίες όλων των εποχών. Ακολούθησε το – κατ’ εμέ υποτιμημένο — X–Men: The Last Stand, το οποίο συν-έγραψε ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης του Dark Phoenix, Simon Kinberg. Μετά ήρθαν τα κατά βάση αποτυχημένα spin-off του Wolverine, και ενδιάμεσα το franchise έκανε reboot με νεότερο καστ ηθοποιών. Καλύτερη στιγμή αυτής της νέας εποχής υπήρξε το Days of Future Past, που ‘ένωσε’ παλιό και νέο καστ, μέσω χρονομηχανής. Πιο πρόσφατο κεφάλαιο, το Χ-Μen: Apocalypse.
Και φτάνουμε στο σήμερα, και σε ένα από τα παλαβά που μόνο στο Χόλιγουντ μπορούν να συμβούν : ο ίδιος άνθρωπος, μέσα σε διάστημα δεκατριών χρόνων, διασκευάζει για δεύτερη φορά την ίδια ιστορία από τα κόμικς (το έπος του Μαύρου Φοίνικα) για τη μεγάλη οθόνη.
Το τωρινό αποτέλεσμα είναι αρκετά διαφορετικό, τόσο από την προηγούμενη ταινία, όσο και από τη σειρά κόμικς στην οποία βασίστηκε. Είναι επίσης το τελευταίο κινηματογραφικό κεφάλαιο, πριν τα δικαιώματα των χαρακτήρων επιστρέψουν στη Marvel.
Η πλοκή: στη δεκαετία του ’90, κατά τη διάρκεια διαστημικής αποστολής διάσωσης, η τηλεπαθητική μεταλλαγμένη Jean Grey (η Sophie Turner του Game of Thrones) απορροφά ένα είδος κοσμικής ενέργειας που την καθιστά παντοδύναμη αλλά και ασταθή, βγάζοντας στην επιφάνεια μια σκοτεινή πτυχή του χαρακτήρα της, την οποία ο επίσης τηλεπαθητικός μέντορας των X-Men, καθηγητής Xavier (James McAvoy) είχε κατορθώσει να κρατήσει στο ‘ασυνείδητο’ της από όταν την υιοθέτησε ως κοριτσάκι.
Τον Xavier θα αρχίσουν επικρίνουν για τις επιλογές του η Raven/Mystique (Jennifer Lawrence, ξύλινη και διεκπαιρεωτική, αλλά με κανα-δυο καλές φεμινιστικές ατάκες), και ο Hank McCoy/Beast (Nicolas Hoult). Η Jean θα αρχίσει να έχει τη γνωστή κρίση ταυτότητας που συνήθως περνάνε οι άνδρες υπερήρωες (το είδος μέχρι πρότινος ήταν εντελώς ανδροκρατούμενο), θα περιπλανηθεί λίγο, και θα καταλήξει σε ένα είδος κοινόβιου για μεταλλαγμένους, το οποίο διαχειρίζεται ο Magneto (Michael Fassbender). Ενδιαμέσως, εξωγήινη φυλή με όχι φιλικές διαθέσεις έρχεται και ‘ζει ανάμεσά μας’, με την ηγέτιδά της (Jessica Chastain) να προσπαθεί να ‘προσηλυτίσει’ τη Jean σε ένα μπαρ, αραδιάζοντας μερικά κλισέ.
Αφού γίνουν όλα αυτά τα κάπως ξεκάρφωτα, ή έστω αφηγηματικά επιτηδευμένα, ο πρωτάρης στη σκηνοθεσία Kinberg προσπαθεί να μας εντυπωσιάσει με μερικές σκηνές δράσης που κορυφώνονται στο τελευταίο μισάωρο, και που άλλοτε λειτουργούν, άλλοτε όχι και τόσο.
Η Turner φαίνεται ότι προσπαθεί, αλλά η ταινία στηρίζεται δυσανάλογα πάνω στις όποιες υποκριτικές της ικανότητες, ενώ παράλληλα οι ατάκες που έχει να πει είναι κατά κανόνα cheesy, και έτσι η κρίση προσωπικότητας που υποτίθεται ότι περνάει ‘βγαίνει’ αδύναμη.
Στους υπόλοιπους ρόλους, ο McAvoy δεν προσπαθεί να μιμηθεί τον προκάτοχό του, Patrick Stewart, ενώ ο Fassbender/Magneto είναι εδώ γραμμένος παράταιρα ως χαρακτήρας.
Ομοίως ο σεναριογράφος δεν δίνει στον Scott Summers/Cyclops (Tye Sheridan), το αγόρι της Jean και μετέπειτα ηγέτη των X-Men, να κάνει κάτι ιδιαίτερο δραματουργικά. Storm (Alexandra Shipp), Quicksilver (Evan Peters), και Nightcrawler (Kodi Smit-McPhee) είναι περισσότερο κομμάτια του σκηνικού, παρά ρόλοι.
Επίσης, ο θάνατος ενός από τα μέλη της ομάδας δεν έχει τον δραματικό αντίκτυπο που θα έπρεπε – ίσως γιατί αυτός ο χαρακτήρας εξαρχής δεν ήταν από τους βασικούς στα κόμικς –, ενώ και η κακιά της ταινίας είναι άχρωμη.
Το τελικό προϊόν ανάμικτο. Δεν βοηθάνε και οι κακές περούκες, ενώ οι μαύρες δερμάτινες στολές που στις ταινίες είχαν αντικαταστήσει την πολύχρωμη λύκρα των κόμικς, αλλά είχαν κουράσει, εδώ δίνουν τη θέση τους σε κάτι λίγο πιο φανταχτερό, που όμως στο φως της ημέρας δείχνει σαν cosplay.
Αναμένουμε να δούμε τι θα κάνει η Marvel με αυτούς τους χαρακτήρες (όπως και με τους Fantastic Four, των οποίων τα δικαιώματα επίσης ξαναπήρε – έσωσε;– από τη Fox).
Βαθμολογία 3/5
Ευχαριστούμε τον κινηματογράφο Τρία Αστέρια για τη φιλοξενία