Πριν λίγες ώρες η επταμερής συνάντηση μεταξύ Τσίπρα, Μέρκελ, Ολάντ και διαφόρων ευρωπαίων αξιωματούχων έληξε. Για μια ακόμη φορά, το αδιέξοδο άρθηκε. Οι Ευρωπαίοι αναγκάστηκαν να δεχθούν κάποιες από τις θέσεις των Ελλήνων, αλλά και οι Έλληνες αναγκάστηκαν για μια ακόμη φορά να υποσχεθούν άμεσες μεταρρυθμίσεις.
Το έργο αυτό το έχουμε δει αρκετές φορές. Οι πρωταγωνιστές μπορεί να αλλάζουν, αλλά η ουσία είναι η ίδια: η διελκυστίνδα μεταξύ Ευρωπαίων και Ελλήνων καλά κρατεί. Και, μάλιστα, ενώ πολλοί, τόσο εντός όσο και εκτός των τειχών, πίστευαν ότι το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο, ότι δεν μπορεί η μικρή, χρεοκοπημένη Ελλάδα να τα βάλει με όλους τους Ευρωπαίους.
Ίσως, βέβαια, να είναι λάθος αυτή η προσέγγιση, που θέλει τους Ευρωπαίους και τους Έλληνες εχθρούς. Από την άλλη, έτσι έχουν τα πράγματα. Ένας πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη. Ακόμη κι αν αλλάξουμε τις λέξεις, το νόημα είναι το ίδιο: αυτή τη στιγμή εξελίσσεται μια παρτίδα πόκερ, ένα μπρα-ντε-φερ ή όπως αλλιώς θέλετε πείτε το, μεταξύ Ευρωπαίων και Ελλήνων. Σκληρός αγώνας, το διακύβευμα τεράστιο. Τόσο για εμάς όσο και για τους Ευρωπαίους.
Μόνο που, για εμάς τους Έλληνες είναι ένας αγώνας χωρίς αύριο. Το να γυρίσουμε ξανά στο παρελθόν και στις μνημονιακές πολιτικές ισοδυναμεί με θάνατο. Αντίθετα, οι Ευρωπαίοι έχουν να χάσουν πράγματα μεν, δεν θα καταστραφούν όπως κι αν έρθουν τα πράγματα δε. Κι αυτό μας δίνει ένα μικρό πλεονέκτημα. Σ’ αυτόν τον αγώνα, ενώ κατά γενική ομολογία είμαστε οι πιο αδύναμοι, εφόσον έχουμε καταλήξει ότι η επιστροφή στο παρελθόν ισοδυναμεί με θάνατο, μας κάνει πιο αποφασισμένους και πιο επικίνδυνους. Κι αυτό το γνωρίζουν οι αντίπαλοι.
Πέρα από το αποτέλεσμα της χθεσινής σύσκεψης, νομίζω ότι το πιο ενδιαφέρον συμπέρασμα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει σχέδιο. Μολονότι πολλοί, τόσο εντός όσο και εκτός των τειχών, προσπάθησαν να χαρακτηρίσουν την κυβέρνηση γραφική, αποκομμένη από την πραγματικότητα και διάφορα τέτοια χαριτωμένα, η κυβέρνηση έχει ξεδιπλώσει ένα σχέδιο με πολλές πτυχές.
Πρώτον, έβαλε στο παιχνίδι τη γεωπολιτική. Η επιλογή Κοτζιά, που οι θέσεις του ήταν γνωστές, ήταν το πρώτο σημάδι. Η χώρα αποφάσισε να παίξει όλα τα χαρτιά της. Αυτή η κίνηση, σε μια περίοδο που παγκοσμίως επικρατεί αναβρασμός και βρίσκονται πολλές διαμάχες σε εξέλιξη, ήταν ό,τι πιο έξυπνο.
Η επικείμενη συνάντηση Τσίπρα-Πούτιν, η εντός των ημερών επίσκεψη του Δραγασάκη στην Κίνα, οι συνεχείς παρεμβάσεις Ομπάμα δείχνουν ότι η Ελλάδα κατάφερε να διευρύνει το παιχνίδι. Από μια διαδικασία «Γερμανός κερνάει, Γερμανός πίνει» πήγαμε σε μια διαδικασία όπου οι παίχτες είναι πολλοί και τα συμφέροντά τους διαφορετικά.
Κοντολογίς, καταφέραμε να διευρύνουμε το παιχνίδι, να προσθέσουμε παίχτες που τα συμφέροντά τους δεν ταυτίζονται απόλυτα με αυτά των Γερμανών –διότι, κι αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε, αυτούς, κυρίως, εννοούμε όταν λέμε Ευρωπαίους. Αυτοί κινούν τα νήματα και χαράσσουν τη γραμμή της Ε.Ε. Η δυνατότητα των υπολοίπων να χαράσσουν πολιτικές είναι ανύπαρκτη. Κι αυτό βέβαια είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, αλλά δεν είναι της παρούσης.
Δεύτερον, η Ελλάδα φρόντισε να κάνει γνωστό από την πρώτη κιόλας στιγμή, ότι αυτή τη φορά το έργο θα είναι διαφορετικό. Από τα συνεχόμενα yes των προηγούμενων κυβερνήσεων, αυτή τη φορά πήγαμε σε μια συνειδητή όξυνση. Κατά την εκτίμησή μου όλες οι εμπρηστικές δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων, είτε αυτός είναι ο Καμμένος, είτε οι Λαφαζάνης, Κοτζιάς και Βαρουφάκης, είναι προϊόν σχεδίου. Είναι βρυχηθμοί προειδοποίησης. Κοινώς, «μην περιμένετε τα ίδια με τους προηγούμενους.
Ξέρουμε ότι είμαστε οι αδύναμοι της υπόθεσης, αλλά αν αποφασίσετε να μας τελειώσετε, θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να πάρουμε μαζί μας όσο το δυνατόν περισσότερους». Αντιλαμβάνομαι βέβαια, ότι πολλοί Έλληνες «διαφωτισμένοι» φρίττουν με αυτή την πρακτική. Προτιμούσαν την προηγούμενη, αυτή που ξεφτίλιζαν τους εκλεγμένους εκπροσώπους μας διάφοροι γραφειοκράτες, αυτή την πρακτική που οδήγησε στην εξαθλίωση εκατομμύρια συμπολίτες μας.
Τι να κάνουμε, τα έχει αυτά η ζωή. Η δημοκρατία, που στο όνομά της όλοι οι «διαφωτισμένοι» πίνουν νερό, έτσι λειτουργεί. Όταν αποτυγχάνει το σχέδιο κάποιου, έρχονται οι επόμενοι με ένα διαφορετικό.
Τρίτον, και τελευταίο, η Ελλάδα αποφάσισε να αποδομήσει το περιβόητο success story των προηγούμενων, αποφάσισε να ενημερώσει την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη για τις καταστρεπτικές συνέπειες των μνημονίων. Ενώ μέχρι πρότινος Ευρωπαίοι και Έλληνες αξιωματούχοι αναφέρονταν στις θετικές επιδράσεις των μνημονίων αποσιωπώντας επιδεικτικά τις καταστροφικές συνέπειες επί του πληθυσμού, της οικονομίας και της χώρας, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έβαλε στόχο να μάθουν όλοι ποιες ήταν αυτές οι θετικές επιδράσεις.
Η ανθρωπιστική κρίση που δεν ακουγόταν σε καμία συζήτηση, έχει μπει στο τραπέζι. Η δήλωση Σουλτς, ότι δεν βλέπει ποιο είναι το πρόβλημα αναφορικά με την ψήφιση του νομοσχεδίου για την ανθρωπιστική κρίση, που κάποιος καρεκλοκένταυρος υπάλληλος θεώρησε ως μονομερή ενέργεια, επιβεβαιώνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι το παιχνίδι έχει ανοίξει.
Πλέον, απόψεις, θέσεις, προτάσεις για λύσεις θα συνεισφέρουν όλοι και όχι μόνο το ιερατείο των Βρυξελλών, οι Γερμανοί και το ΔΝΤ. Κι αυτό είναι μια τεράστια νίκη. Επιτέλους, το πειραματόζωο απέκτησε φωνή. Κατάφερε να μιλήσει το ίδιο για όλα όσα αποφάσισαν να εφαρμόσουν επάνω του.
Κάθε μέρα που περνά, πείθομαι ολοένα και περισσότερο πως η χώρα θα μείνει εντός του ευρώ. Βέβαια, για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω αν αυτό, στο βάθος του χρόνου, θα αποδειχθεί καλό ή κακό. Έχω βάσιμες αμφιβολίες για το κατά πόσο μια οικονομία με τις δικές μας ιδιαιτερότητες (αυτό ισχύει και για αρκετές, αν όχι όλες, τις χώρες του Νότου) θα μπορέσει να επιβιώσει με το συγκεκριμένο νόμισμα.
Αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση. Εφόσον έχουμε θέσει ως στόχο την παραμονή μας στο ευρώ, αυτόν οφείλουμε να κυνηγήσουμε. Κι ας ελπίσουμε ότι έχουμε αποφασίσει το σωστό.